Táo bón là vấn đề tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng tới khoảng 20% dân số Hoa Kỳ, gây ra hơn 8 triệu lượt khám bác sĩ mỗi năm. Tình trạng này có thể do chế độ ăn uống, lối sống, thuốc đang dùng hoặc bệnh lý nền. Ở nhiều người, nguyên nhân không rõ ràng – gọi là táo bón vô căn mạn tính.
Nhiều người gặp phải tình trạng táo bón
Dấu hiệu nhận biết táo bón:
-
Ít hơn 3 lần đi ngoài mỗi tuần
-
Phân cứng, khô hoặc vón cục
-
Khó khăn hoặc đau khi đi ngoài
-
Cảm giác đi chưa hết phân.
Táo bón không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe thể chất – tinh thần. May mắn là có nhiều cách trị táo bón tại nhà an toàn, hiệu quả, và phần lớn đã được khoa học chứng minh.
Dưới đây là 13 cách khắc phục táo bón tại nhà mà bạn có thể áp dụng.
1. Uống nhiều nước hơn
Uống nước cũng là cách giúp hạn chế táo bón
Mất nước thường xuyên có thể khiến táo bón trầm trọng. Đảm bảo uống đủ nước mỗi ngày giúp phân mềm hơn và dễ di chuyển trong ruột.
-
Nước có ga (sparkling water) đôi khi hiệu quả hơn nước thường trong việc kích thích nhu động ruột.
-
Tránh soda và nước ngọt có đường vì có thể làm tình trạng nặng thêm.
-
Người bị hội chứng ruột kích thích (IBS) nên cân nhắc hạn chế đồ uống có ga nếu gây đầy hơi.
Kết luận: Duy trì đủ nước, đặc biệt là nước có ga không đường, có thể giúp giảm táo bón.
2. Ăn nhiều chất xơ – đặc biệt là chất xơ hòa tan, không lên men
Chất xơ giúp tăng khối lượng và độ mềm của phân, hỗ trợ di chuyển qua đường tiêu hóa nhanh hơn.
-
Chất xơ không hòa tan: Có nhiều trong cám lúa mì, rau, ngũ cốc nguyên hạt.
-
Chất xơ hòa tan: Có trong yến mạch, lúa mạch, hạt, đậu, một số loại trái cây và rau. Loại không lên men như psyllium là lựa chọn tốt nhất cho táo bón.
-
Nhu cầu hàng ngày: 25g cho nữ, 38g cho nam.
Kết luận: Tăng thực phẩm giàu chất xơ, ưu tiên psyllium, giúp cải thiện táo bón hiệu quả.
3. Tăng cường vận động
Lối sống ít vận động liên quan đến nguy cơ táo bón cao. Các bài tập nhẹ như đi bộ nhanh, bơi, đạp xe có thể giảm triệu chứng, dù không phải lúc nào cũng làm tăng số lần đi ngoài.
Kết luận: Tập luyện vừa phải giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và hỗ trợ tiêu hóa.
4. Uống cà phê – nhất là cà phê chứa caffeine
Uống cà phê cũng là cách giảm táo bón
Caffeine kích thích cơ ruột, tăng nhu động và thúc đẩy nhu cầu đi ngoài. Cà phê còn chứa một lượng nhỏ chất xơ hòa tan.
-
Người bị IBS nên cẩn trọng vì caffeine có thể làm nặng thêm triệu chứng.
Kết luận: Cà phê caffein có thể hỗ trợ nhu động ruột, nhưng không phù hợp với mọi người.
5. Sử dụng thảo dược nhuận tràng Senna
Senna chứa glycoside kích thích thần kinh ruột, giúp phân di chuyển nhanh hơn. An toàn khi dùng ngắn hạn nhưng cần tham khảo bác sĩ nếu không cải thiện.
Kết luận: Senna là giải pháp nhanh, nhưng không nên dùng lâu dài.
6. Ăn thực phẩm giàu probiotic hoặc bổ sung men vi sinh
Probiotic như Bifidobacteria và Lactobacillus giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tần suất và độ mềm phân.
-
Thực phẩm giàu probiotic: Sữa chua, dưa cải bắp, kimchi.
-
Hiệu quả thường thấy sau 2–4 tuần sử dụng.
7. Dùng thuốc nhuận tràng không kê đơn hoặc kê đơn
Các loại phổ biến:
-
Tăng khối phân (Bulking agents)
-
Làm mềm phân (Stool softeners)
-
Kích thích ruột (Stimulant laxatives)
-
Thẩm thấu (Osmotic laxatives)
Chỉ nên dùng thường xuyên khi có hướng dẫn của bác sĩ.
8. Áp dụng chế độ ăn Low FODMAP
Giảm các thực phẩm FODMAP cao (oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides, polyols) giúp cải thiện táo bón ở người bị IBS.
9. Bổ sung Glucomannan hoặc ăn mì Shirataki
Glucomannan là chất xơ hòa tan từ rễ konjac, có thể giúp tăng số lần đi ngoài và nuôi lợi khuẩn.
10. Ăn thực phẩm giàu prebiotic
Prebiotic (inulin, oligosaccharide) nuôi vi khuẩn có lợi, cải thiện sức khỏe tiêu hóa.
Nguồn thực phẩm: Củ cải đường, tỏi, hành tây, chuối, tỏi tây, đậu gà.
11. Dùng Magnesium citrate
Magnesium citrate là thuốc nhuận tràng thẩm thấu, giúp kéo nước vào ruột, làm mềm phân.
12. Ăn mận khô (Prunes)
Mận khô chứa sorbitol – một loại đường có tác dụng nhuận tràng tự nhiên, đôi khi hiệu quả hơn psyllium.
Ăn mận khô giúp nhuận tràng
13. Hạn chế hoặc loại bỏ sữa
Không dung nạp lactose hoặc protein sữa bò có thể gây táo bón. Loại bỏ sữa tạm thời và bổ sung canxi từ nguồn khác có thể cải thiện triệu chứng.
FAQ – Giải đáp thắc mắc:
1. Làm sao hết táo bón nhanh?
Dùng thuốc nhuận tràng, uống đủ nước, ăn nhiều chất xơ, vận động nhẹ.
2. Triệu chứng nguy hiểm của táo bón là gì?
Chảy máu trực tràng, không xì hơi được, nôn mửa, sốt, đau lưng – cần đi khám ngay.
Tóm lại: Táo bón gây khó chịu nhưng phần lớn có thể cải thiện bằng thay đổi chế độ ăn, lối sống và áp dụng các cách trên. Nếu kéo dài, hãy gặp bác sĩ để tìm nguyên nhân và điều trị phù hợp.
Nguồn: medicalnewstoday
